Du lịch tái tạo: Hướng đi giúp Việt Nam phục hồi thiên nhiên và cộng đồng

Ngành du lịch toàn cầu đang dịch chuyển từ “tăng trưởng nhanh bằng mọi giá” sang phát triển có trách nhiệm và tái tạo. Thay vì chỉ hạn chế tác động xấu hay “giảm thiểu tác động tiêu cực”, du lịch giờ đây còn mang sứ mệnh chữa lành: khôi phục hệ sinh thái, gìn giữ văn hóa bản địa và tạo giá trị thiết thực cho cộng đồng. Với tiềm năng văn hoá - thiên nhiên và con người sẵn có, Việt Nam đứng trước cơ hội lớn để trở thành điểm sáng trong xu hướng này.

Du lịch tái tạo – từ khái niệm đến thực tiễn

Khác với du lịch bền vững chỉ dừng lại ở việc “không làm hại”, du lịch tái tạo (regenerative tourism) còn mang ý nghĩa “làm cho nơi đến tốt hơn so với trước khi có du khách”. Điều này bao gồm:

• Khôi phục môi trường tự nhiên (rừng, biển, rạn san hô…).

• Tôn vinh và bảo tồn văn hóa bản địa.

• Tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng địa phương.

Du lịch Việt Nam và những điểm sáng ấn tượng

Trên khắp cả nước, Việt Nam nổi bật với nhiều điểm đến xanh, đặt mục tiêu phát triển du lịch bền vững - tái tạo:

• Hội An (Quảng Nam cũ): Mô hình “Du lịch không rác thải nhựa” cùng chương trình bảo tồn Chăm-pa và nghề truyền thống đã giúp nâng cao ý thức cả người dân và du khách.

• Đà Nẵng: Triển khai “thành phố môi trường”, khuyến khích khách sạn - resort đạt chuẩn xanh, kết hợp làm sạch bãi biển cùng cộng đồng.

• Ninh Bình: Khai thác Tràng An theo hướng hạn chế lượng khách, tập trung trải nghiệm văn hóa - sinh thái, góp phần bảo tồn di sản UNESCO.

• Phú Quốc (Kiên Giang): Nhiều resort 5 sao áp dụng mô hình “zero waste”, sử dụng năng lượng tái tạo và đồng hành cùng dự án bảo tồn rùa biển.

Vai trò của doanh nghiệp du lịch - khách sạn

Doanh nghiệp giữ vai trò trung tâm trong việc hiện thực hóa xu hướng này:

• Chuyển đổi xanh trong vận hành: Giảm tiêu thụ năng lượng, nước, nhựa dùng một lần.

• Đầu tư vào bảo tồn: Hỗ trợ tài chính cho các dự án trồng rừng, phục hồi rạn san hô, bảo tồn động vật hoang dã.

• Trao quyền cho cộng đồng: Hợp tác với người dân trong phát triển sản phẩm du lịch – từ homestay, ẩm thực địa phương đến trải nghiệm văn hóa, du lịch cộng đồng.

Chính sách và khung pháp lý hỗ trợ

Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chương trình thúc đẩy du lịch bền vững, trong đó có Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến 2030. Nhiều địa phương cũng đưa “tiêu chí xanh” vào quy hoạch, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp xây dựng sản phẩm du lịch gắn với bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng. Những điều này mang đến cơ hội và tiềm năng nâng cao mục tiêu phát triển du lịch theo hướng xanh - bền vững lên mức bền vững - tái tạo.

Khách du lịch – nhân tố quyết định

Mọi kỳ vọng và nỗ lực sẽ không thể nào có kết quả nếu không có sự hưởng ứng và đồng hành, hỗ trợ của du khách – nhân tố quyết định thành bại của ngành du lịch.

Xu hướng du khách trẻ, đặc biệt là Gen Z và Millennials, ngày càng ưu tiên lựa chọn những điểm đến thân thiện với môi trường, có giá trị trải nghiệm văn hóa - cộng đồng, nhất là sau đại dịch Covid-19 cùng những chuyển biến cực đoan ngày càng rõ của thiên nhiên, khí hậu. Đây là động lực để ngành buộc phải thay đổi, thích ứng và đổi mới, phát triển.

Hướng đi tái tạo – chìa khóa tương lai của du lịch Việt Nam

Du lịch bền vững và tái tạo không còn là khẩu hiệu mà là con đường tất yếu nếu ngành muốn phát triển lâu dài. Khi doanh nghiệp, chính quyền, cộng đồng và du khách cùng chung tay, du lịch Việt Nam không chỉ giữ được “vẻ đẹp nguyên bản” mà còn chủ động góp phần phục hồi hệ sinh thái, nâng cao đời sống địa phương. Đây chính là giá trị cốt lõi để ngành khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch toàn cầu.

Ms. Smile